Stop Wykluczaniu ‘Neuroatypowych’ Maturzystów
Szanowni Państwo
W imieniu uczniów z dyskalkulią oraz wszystkich, którzy mierzą się z trudnościami matematycznymi, piszemy ten list otwarty, aby zwrócić uwagę na problem, który dotyka około 20 tysięcy maturzystów w naszym kraju. Nasze dzieci, młodzież, przyszli obywatele i liderzy zasługują na system edukacyjny, który będzie ich wspierał i nie ograniczał. Dziś matura z matematyki to narzędzie do segregacji i eliminacji, a nie wyrównywania szans. Rozwój ma wiele twarzy. Są wśród uczniów wybitni: humaniści, baletnice, plastycy, przewodnicy turystyczni, hotelarze, uczniowie o zdolnościach lingwistycznych. Są także uczniowie z różnymi rodzajami zaburzeniami takimi jak: FAS, ADHD, spektrum autyzmu oraz ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się, które utrudniają nabywanie i przyswajanie umiejętności szkolnych w jednym lub kilku obszarach.
Dyskalkulia - Cichy Wróg
Dyskalkulia jest specyficznym zaburzeniem zdolności matematycznych, które wpływa na umiejętność przetwarzania liczb i wykonywania operacji matematycznych – dotyka od 1,3% do 13,8% dzieci w wieku szkolnym. Dla tych uczniów, matematyka nie jest tylko przedmiotem szkolnym, lecz barierą, która zamyka przed nimi drzwi do dalszej edukacji i realizacji marzeń.
Uczniowie z dyskalkulią często zmagają się z:
- brakiem zrozumienia pojęć liczbowych
- zakłóceniami orientacji wyobraźni przestrzennej
- trudnościami w rozpoznawaniu i używaniu symboli
- problemami z zastosowaniem matematyki w zadaniach praktycznych
- niemożnością wyboru właściwej strategii w rozwiązywaniu problemu i w zamianie strategii na inną.
Neurobiologiczne Podłoże
Badania naukowe wykazują zmniejszoną aktywność w obszarach mózgu odpowiedzialnych za przetwarzanie matematyczne u osób z dyskalkulią. Problemy z komunikacją między obszarami mózgu oraz zaburzenia w funkcjonowaniu hipokampa dodatkowo wpływają na trudności z przyswajaniem matematyki.
Stracony Potencjał
Obowiązkowa matura z matematyki wyrzuca do kosza lata edukacji młodych ludzi, którzy mogą być utalentowani w innych dziedzinach. Obecnie, bez egzaminów wstępnych na studia, egzamin maturalny definiuje przyszłość młodego człowieka. Dla uczniów z dyskalkulią obowiązkowa matura z matematyki oznacza zamknięcie drzwi do dalszej edukacji i rozwoju naukowego.
Raport OECD (2023) wskazuje, że poziom stresu wśród uczniów w Polsce jest jednym z najwyższych w Europie. Badania CBOS (2022) pokazują, że ponad 60% uczniów uważa obowiązkową maturę z matematyki za zbędną. W ostatnich latach obserwujemy znaczne pogorszenie kondycji psychicznej dzieci i młodzieży i wzrost zaburzeń psychicznych w tej grupie i niewątpliwie przewlekły stres jest jednym ze znaczących czynników ryzyka występowania w/w zaburzeń, a w tym zachowań samobójczych.
Walka o Prawo do Edukacji - Stop matematycznym kajdanom!
Szanujmy różnorodność umysłów. Stop matematycznym kajdanom.
Apelujemy do środowisk psychologicznych, psychiatrycznych, pedagogicznych, rodziców i szkół o połączenie sił w walce o prawo do wyboru przedmiotów maturalnych.
Zwracamy uwagę, że zgodnie z Konstytucją RP „każdy ma prawo do nauki” (art. 70 ust. 1), a na państwie spoczywa obowiązek zapewniania obywatelom powszechnego i równego dostępu do wykształcenia (art. 70 ust. 4). Prawo do nauki gwarantują również akty prawa międzynarodowego, takie jak: Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (art. 26), Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych (art. 13), Protokołu nr 1 do Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (art. 2). Postanawia się w nich m.in. o tym, że nikt nie może być pozbawiony prawa do nauki, które winno zmierzać do pełnego rozwoju osobowości i poczucia godności ludzkiej. Tymczasem weryfikacja zdolności matematycznych na maturze niejednokrotnie zamyka młodemu człowiekowi dalszą drogę rozwoju, stawiając go w nierównoprawnym stosunku do osób, które nie zmagają się z trudnościami matematycznymi. To wykluczenie jest niezgodne z Konstytucją RP, która statuuje obowiązek zapewnienia równego traktowania wszystkich obywateli (art. 32 ust. 1).
Prośba o Zmianę
Chcemy podkreślić zgodnie z najnowszymi analizami i wynikami badań naukowych, dotychczas podnoszone argumenty przeciwko wprowadzeniu zmian w zakresie przedmiotowym egzaminu maturalnego, straciły na aktualności. Dlatego apelujemy o pilną zmianę systemu edukacyjnego. Dla dzieci z zaburzeniami neurorozwojowymi matura z matematyki to wspinaczka na Mount Everest. Podstawa z matematyki na maturze powinna być dla chętnych i pasjonatów, a nie przymusem dla wszystkich. Matura (wykształcenie) jest naszym paszportem do przyszłości – pozwólmy każdemu uczniowi na nabycie tego paszportu, bez względu na jego indywidualne zdolności.
Dziękujemy za każdy głos wsparcia i udostępnianie naszego listu.
Dołącz do nas podpisując petycję: https://www.petycjeonline.com/zniesienie_obowizkowej_matury_z_matematyki
Z poważaniem,
Komitet Ekspertów i Rodziców poparcia petycji
Anna Drożdż – psycholog, mama licealistki
Dr Aleksandra Lewandowska- specjalista psychiatra dzieci i młodzieży; konsultant krajowa w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży
Prof. dr hab. n. med. Katarzyna Kucharska– specjalista psychiatra, wykładowca, pracownik naukowy UKSW
Dr hab. Dagmara Kuźniar – prawnik, wykładowca, profesor UR
Joanna Namysł - zarząd Fundacji Pozytywna Psychiatria
„Wszystko zależy od nastawienia.
Nastawienie to coś najpotężniejszego, co mamy.
To sposób reagowania wobec życiowych sytuacji.”
Bernardo Stamateas
Fundacja Pozytywna Psychiatria
Fundacja Pozytywna Psychiatria skupia swoją działalność na zagadnieniach zdrowia psychicznego. Tworzymy zespół ekspertów z różnych dziedzin – psychiatrii, psychoterapii, psychologii, dietetyki i fizjoterapii. Wspólnie z Panią Profesor Katarzyną Kucharską oraz szerokim gronem specjalistów dążymy do wprowadzania pozytywnych zmian w tej sferze poprzez kompleksowe działania i edukację.
Nasza fundacja jest odpowiedzią na coraz większe zapotrzebowanie na profesjonalną pomoc psychologiczną i psychiatryczną. Liczba osób w Polsce poszukujących wsparcia w tym obszarze stale rośnie. Proces uzyskania pomocy dla siebie lub bliskich często wiąże się z trudnością w znalezieniu odpowiedniego specjalisty. Z tego powodu powstała Fundacja Pozytywna Psychiatria – aby ułatwiać dostęp do specjalistycznego wsparcia i budować przestrzeń, w której każdy może znaleźć potrzebną pomoc.
Katarzyna Kucharska jest profesorem psychiatrii, specjalistą psychiatrii oraz kierownikiem Centrum Psychosomatyki i Psychologii Zdrowia w Instytucie Psychologii UKSW w Warszawie, gdzie jest zatrudniona na stanowisku naukowo-dydaktycznym. Jest także sekretarzem Zarządu European Psychiatric Association (EPA), sekcji Zaburzeń Odżywiania.
W latach 1999-2003 odbyła staże szkoleniowe i naukowe (stypendysta Fundacji Batorego) oraz pracowała naukowo na stanowisku postdoctoral fellow (stypendystka Wellcome Trust) w Instytucie Psychiatrii w Londynie. W latach 2004-2014 pracowała jako Consultant Psychiatrist i wykładowca w Cardiff Medical School NHS Trust oraz North East Lincolnshire NHS Trust jako Consultant Psychiatrist, starszy wykładowca i dyrektor medyczny. W okresie wrzesień 2014-luty 2019 była kierownikiem Kliniki Nerwic, Zaburzeń Osobowości i Odżywiania w Instytucie Psychiatrii i Neurologii Warszawie.
Jest wykonawcą i kierownikiem kilkunastu projektów naukowych finansowanych w ramach konkursów z zakresu neuronauki, psychologii klinicznej, procesów społecznego poznania i genetyki, w tym czterech finansowanych przez Wellcome Trust oraz NCN z zastosowaniem fMRI. Autorka i współautorka licznych publikacji, 14 rozdziałów książkowych i 8 monografii.
prof. Katarzyna Kucharska
Kontakt
ul. Fort Piłsudskiego 2
02-704 Warszawa
©Fundacja Pozytywna Psychiatria